De prijs van een warmtepomp is gemiddeld twee tot drie keer hoger dan een elektrische ketel. Warmtepompen besparen echter op uw maandelijkse elektriciteitsrekening omdat ze tot vier keer energiezuiniger zijn. Een elektrische ketel kost ongeveer €2321 per jaar in gebruik. Een luchtwarmtepomp daarentegen kost slechts €616 per jaar en een aardwarmtepomp zelfs maar €462.
Zowel elektrische kachels als warmtepompen werken op elektriciteit. Maar een warmtepomp is veel efficiënter dan een elektrische verwarming. Het laten draaien van een warmtepomp kost dus minder energie en levert een lagere energierekening op.
Elektrische kachels zijn 100% efficiënt. Dit betekent dat ze al hun energieverbruik omzetten in warme lucht. Een elektrische verwarming van 1500 W produceert bijvoorbeeld 1500 watt warmte.
Een warmtepomp kan een rendement hebben tot 400%. Het kan zo’n hoog rendement bereiken omdat het met relatief weinig energiegebruik veel warmte onttrekt aan de bron. Deze bron kan zijn: lucht, water, de grond of uw mechanische ventilatie. Dit is afhankelijk van het type warmtepomp.
De aanschafprijs van een warmtepomp is wel relatief hoog. Tot wel 4 keer duurder dan een elektrische ketel. Het kan daarom enkele jaren duren voordat u het verschil in aanschafkosten hebt terugverdient.
Naast volledig elektrische warmtepompen zijn er ook warmtepompen die deels op gas werken. Dit zijn o.a. de ventilatie- en hybride warmtepompen. Deze zijn niet meegenomen in dit artikel omdat ze niet uitsluitend op elektra werken. Voor meer informatie over deze typen warmtepompen raad ik aan mijn artikel; dit kost een warmtepomp, te lezen.
Dit artikel bevat de volgende onderwerpen. U kunt er naartoe springen door op de link te klikken:
- Waarom een warmtepomp goedkoper is in gebruik dan elektrische verwarming
- Hoe werkt een warmtepomp?
- Warmtepompkosten versus elektrisch
- Een warmtepomp maakt elektrisch verwarmen bijna even goedkoop als gas
- De aanschafkosten van een elektrische ketel versus een warmtepomp
- Kostenoverzichtstabel
Een warmtepomp is goedkoper in gebruik dan elektrische verwarming
Een warmtepomp is tot vier keer goedkoper in gebruik dan een elektrisch verwarmingssysteem. De kosten van het gebruik van een warmtepomp variëren op basis van de efficiëntie die deze kan bereiken. Het rendement bepaalt hoeveel warmte kan worden geproduceerd met de elektriciteit die het gebruikt.
Een warmtepomp haalt energie uit de lucht, het water, de grond of uit restwarmte (mechanische ventilatie). Het rendement van de warmtepomp is afhankelijk van de temperatuur van de bron. Een warmtepomp is het meest efficiënt als de brontemperatuur relatief hoog is en de benodigde verwarming relatief laag. Het rendement van een warmtepomp daalt als de temperatuur van de bron lager wordt.
Maar zelfs bij vriestemperaturen kan een warmtepomp nog steeds energie onttrekken. Wanneer het rendement van de warmtepomp lager wordt, zal het elektrische verwarmingselement helpen bij de productie van warmte. Het energieverbruik zal dus stijgen. Een warmtepomp blijft echter efficiënter dan elektrische verwarming zolang de brontemperatuur hoger is dan -30°C.
Hoe werkt een warmtepomp?
De volgende uitleg is gebaseerd op het voorbeeld van een lucht/water warmtepomp die warmte onttrekt aan de buitenlucht en warme binnenlucht creëert. Andere typen warmtepompen werken op een vergelijkbare manier, waarbij ofwel de energiebron wijzigt, of er wordt water verwarmd in plaats van lucht.
Warmtepompen werken eigenlijk op dezelfde manier als een koelkast. Net als een koelkast maken ze gebruik van een vloeistof die warmte (energie) uit de lucht opneemt, waardoor deze verdampt. Een klein beetje elektrische energie wordt dan gebruikt om de verdampte vloeistof samen te persen om de energie (als warmte) vrij te geven. De vloeistof is nu klaar om weer te verdampen voor een volgende cyclus.
Een koelkast onttrekt continu warmte aan de binnenkant van de koelkast en geeft deze aan de achterkant weer af. Je kunt dit testen door de warmte aan de achterkant van je koelkast te voelen.
Een warmtepomp doet precies hetzelfde. Het onttrekt echter warmte aan de buitenlucht en geeft de warmte af aan je kamer. Dit kost veel minder energie dan het simpelweg omzetten van elektriciteit in warmte. Een warmtepomp heeft een zeer hoge energie-efficiëntie, waardoor het energieverbruik vaak drie keer lager is dan de energie (warmte) output.
Een warmtepomp onttrekt de vrij beschikbare warmte uit de lucht en brengt deze naar binnen
Kosten warmtepomp versus elektrisch
Elektrische verwarming veroorzaakt geen warmteverliezen zoals verbranding van hout, gas of olie en is daarom 100% efficiënt. Elektrische energie is echter veel duurder dan andere soorten energie. Zo kost 1 kWh elektrische energie € 0,22 terwijl de goedkoopste optie, aardgas, slechts € 0,1 per kWh kost. (bron)
Elektrische verwarming is de duurste verwarmingsoptie die er is. Maar het heeft ook een hoop voordelen. Het is bijvoorbeeld gezonder omdat er geen verbrandingsgassen vrijkomen. Bovendien kunnen we door het gebruik van elektriciteit 100% hernieuwbare energie gebruiken, zoals zon of wind.
Een warmtepomp heeft een efficiëntie die vaak ruim boven de 100% ligt. Daardoor is er weinig elektriciteit nodig om toch veel warmte te produceren. Hierdoor wordt de prijs van verwarmen aanzienlijk minder.
Een warmtepomp maakt elektrisch verwarmen bijna even goedkoop als gas
Een warmtepomp gebruikt een kleine hoeveelheid elektriciteit om energie uit de lucht, het water of de grond te halen. Op deze manier kan er voor een lage prijs veel warmte gecreëerd worden.
In een Zweeds onderzoek werden 33 lucht-lucht-warmtepompen getest (onttrekt warmte uit de buitenlucht en creëert warme lucht voor binnen). Ze concludeerden dat het gemiddelde efficiëntie ongeveer 250% is bij buitentemperaturen van -15 tot 0 graden Celsius. Boven 0°C groeit het efficiëntie snel tot ongeveer 375%.
De gemiddelde efficiëntie van een warmtepomp hangt af de temperatuur van de bron en de gewenste hoeveelheid verwarming. Een gemiddelde efficiëntie is daarom moeilijk te geven.
Als we aannemen dat de gemiddelde efficiëntie ligt tussen de 250% en 375%; 312,5%, kunnen we berekenen wat dat betekent voor de prijs. De prijs gaat dan van € 0,22 naar iets minder dan € 0,07 per kWh. Hiermee concurreert het uitstekend met de gasprijs van € 0,1 per kWh.
Elektrische CV versus warmtepomp: aanschafkosten
Een warmtepomp creëert weliswaar veel efficiënter en goedkoper warmte, maar brengt wel hogere aanschafkosten met zich mee. Daarom moet het een paar jaar meegaan voordat de investering zichzelf terugbetaalt.
Een warmtepomp wordt geleverd met een relatief grote initiële investering afhankelijk van het type. De goedkoopste warmtepomp is een hybride, deze gebruikt alsnog veel gas. De prijs start ongeveer bij €3.300. De duurste warmtepomp in aanschaf is een aardwarmtepomp. De prijs start bij ongeveer €8.500 maar is sterk afhankelijk van de kosten van het boren van buizen bij u in de grond.
Een elektrische ketel kost ongeveer €1000 – €4000 in aanschaf (bron). Het duurt dus enkele jaren, afhankelijk van je energieverbruik, om het verschil in aanschafkosten van een warmtepomp terug te verdienen.
Jaarlijkse bedrijfskosten en terugverdientijd
Het draaien van een elektrische V kost ongeveer €2321 per jaar. Een luchtwarmtepomp kost slechts €616 per jaar. Als we uitgaan van gemiddelde aanschafkosten, heeft een luchtwarmtepomp zich in 4,5 jaar terugverdient t.o.v. een elektrische ketel.
- Gemiddelde aanschafkosten elektrische CV: €2.500
- Gemiddelde aanschafkosten luchtwarmtepomp: €10.250
- Verschil: €7.750
Een luchtwarmtepomp bespaart 2321 – 616 = €1705 per jaar. Daarmee heeft het zichzelf terugverdient in: 7750/1705 = 4,5 jaar.
Voor een aardwarmtepomp geldt het volgende:
- Gemiddelde aanschafkosten: €14.000
- Gemiddelde bedrijfskosten: €462 per jaar
- Verschil in kosten met elektrische CV: €11.500
Een aardwarmtepomp heeft zichzelf terugverdient in: 11.500/(2321-462) = 6,2 jaar.
Kostenoverzichtstabel
De volgende tabel geeft een overzicht van de kosten en energie-efficiëntie van elektrische verwarming versus het gebruik van een warmtepomp.
| Elektrisch | (100% elektrische)Warmtepomp | |
|---|---|---|
| Aanschafkosten (min – max) | €1.920 – €5.290 | €6.500 – €19.500 |
| Prijs van 1 kWh energie output | €0,22 | €0,07 |
| Voorbeeld energiegebruik vs output | 1500W -> 1500W | 720W -> 3050W |
| Gemiddelde efficiëntie | 100% | 300% |